Ngoại trưởng Mỹ chỉ trích TQ từ y tế, quốc phòng, Đài Loan, 5G, Hong Kong đến Biển Đông

Ngoại trưởng Mỹ chỉ trích TQ từ y tế, quốc phòng, Đài Loan, 5G, Hong Kong đến Biển Đông

Ngày đăng 27-05-2020

Trong một động thái cứng rắn lên án các hành vi phi pháp của Trung Quốc, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo (20/5) vừa tung ra hàng loạt lời lẽ tấn công Trung Quốc, từ các chính sách về y tế, quốc phòng, Đài Loan, 5G, vấn đề tự trị của Hong Kong đến biển Đông.

Phát biểu trong cuộc họp báo thường kỳ ở Washington, Ngoại trưởng Mỹ Pompeo đã bày tỏ lo ngại về một loạt các hoạt động của Trung Quốc gần đây, bao gồm nền chính trị nội bộ của Trung Quốc, đại dịch COVID-19, tình hình tại Hong Kong, vấn đề Biển Đông và công nghệ 5G.

Về cách phản ứng trước COVID-19, Ngoại trưởng Mỹ dành phần nhiều thời gian trong cuộc họp báo để chỉ trích cách Trung Quốc phản ứng trước đại dịch COVID-19. Ông Pompeo cho rằng truyền thông đang “quên mất bức tranh tổng thể lớn hơn” khi chỉ tập trung vào đại dịch mà không chú ý vào những hành động của Trung Quốc làm ảnh hưởng tới cuộc chiến chống dịch toàn cầu; nhấn mạnh rằng Bắc Kinh đã hủy các mẫu virus SARS-CoV-2 (gây dịch COVID-19), không chia sẻ mẫu virus với cộng đồng khoa học thế giới, không cho các nhà khoa học đến phòng thí nghiệm (bị nghi là nơi virus thoát ra), kiểm soát  thông tin trong nước về COVID-19 và chống lại lời kêu gọi điều tra nguồn gốc dịch bệnh. Bên cạnh đó, ông Pompeo trực tiếp đổ lỗi cho Trung Quốc và nêu đích danh Chủ tịch Tập Cận Bình vì đã gây ra cái chết của hơn 92.000 người Mỹ và khiến 36 triệu người Mỹ mất việc, gây ra hơn 300.000 ca tử vong và 9.000 tỉ USD thiệt hại kinh tế toàn cầu (do ảnh hưởng của COVID-19).

Trước những thiệt hại do Trung Quốc gây ra, Ngoại trưởng Mỹ cho rằng nếu Bắc Kinh muốn thể hiện sự “cởi mở và minh bạch thật sự” thì hãy tổ chức họp báo và cho phép phóng viên đặt bất kỳ câu hỏi nào mà họ muốn.

Về vấn đề Hong Kong, ông Pompeo nhắc lại quan ngại của Mỹ về sự việc các nghị sĩ thuộc phe ủng hộ dân chủ ở Hong Kong chịu đựng sự “hành xử thô bạo” khi cố gắng ngăn một hành động mà họ cho là trái pháp luật. Việc này ám chỉ 15 nghị sĩ đối lập ở Hong Kong bị lôi ra khỏi phòng họp khi họ phản đối phiên bỏ phiếu bầu bà Starry Lâm Tuệ Quỳnh vào vị trí Chủ nhiệm Ủy ban Nội vụ – Hội đồng Lập pháp Hong Kong, do bà này là một thành viên phe ủng hộ Bắc Kinh.

Ông cũng nhắc đến việc hai nhân vật thuộc các phong trào dân chủ là ông Martin Lý Trụ Minh – người sáng lập quỹ đảng Đồng minh Dân chủ (đã giải thể) và ông Jimmy Lê Trí Anh, chủ tờ báo đối lập Apple Daily, phải hầu tòa; cho rằng những hành động như vậy khiến cho việc đánh giá rằng Hong Kong vẫn giữ mức độ tự trị cao so với Trung Quốc đại lục trở nên khó khăn hơn. Đồng thời, ông cũng nhấn mạnh Mỹ “đang theo dõi chặt chẽ những gì đang diễn ra” ở Hong Kong. Theo kế hoạch, Washington sẽ công bố báo cáo về tình hình ở Hong Kong vào cuối tháng này theo quy định tại Đạo luật Dân chủ và quyền con người ở Hong Kong năm 2019 của Mỹ.

Vấn đề Biển Đông, công nghệ 5G, Ngoại trưởng Mỹ kịch liệt lên án việc Trung Quốc xây dựng và bồi lấp đảo nhân tạo trái phép ở Biển Đông, đâm chìm tàu cá Việt Nam, đe dọa tàu khoan dầu của Malaysia và đơn phương ban hành lệnh cấm đánh bắt cá ở Biển Đông; khẳng định Mỹ sẽ tăng gấp đôi các nỗ lực ngăn gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc Huawei tham gia vào hệ thống 5G ở Mỹ. Bên cạnh đó, ông Pompeo cũng chỉ trích việc Trung Quốc đe dọa trừng phạt kinh tế Australia vì yêu cầu một cuộc điều tra độc lập về nguồn gốc virus SARS-CoV-2.

Trước tuyên bố lên án, chỉ trích của Ngoại trưởng Mỹ, Trung Quốc (21/5) chỉ trích Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo là đang “tống tiền” chính quyền Hong Kong bằng Đạo luật Dân chủ và Nhân quyền Hong Kong, cho rằng những hành động gần đây của Washington tạo thành sự can thiệp trắng trợn vào các vấn đề nội bộ của Trung Quốc. Theo Người phát ngôn Văn phòng uỷ viên phụ trách Hong Kong thuộc Bộ Ngoại giao Trung Quốc, những hành động của ông Pompeo không doạ được người dân Trung Quốc, và rằng Bắc Kinh sẽ bảo vệ chủ quyền, an ninh và các lợi ích phát triển của mình.

Trong khi đó, phát biểu tại buổi họp báo trước thềm khai mạc kỳ họp thứ 3 Quốc hội Trung Quốc khóa XIII, Người phát ngôn Quốc hội Trung Quốc Trương Nghiệp Toại (21/5) cho rằng quan hệ Trung Quốc-Mỹ đang ở thời điểm quan trọng và điều then chốt là cả hai bên giữ vững không xung đột, không đối đầu, tôn trọng nhau và hợp tác cùng thắng. Theo người phát ngôn trên, Trung Quốc và Mỹ cùng chia sẻ nhiều lợi ích chung, đồng thời lưu ý rằng hợp tác là lựa chọn đúng đắn duy nhất đối với cả hai nước. Ông Trương Nghiệp Toại cũng nhấn mạnh, nhiệm vụ cấp bách nhất hiện nay mà Mỹ và Trung Quốc cần làm là hợp tác cùng nhau chống đại dịch COVID-19 cũng như khôi phục nền kinh tế mỗi nước. Ông bày tỏ hy vọng Mỹ có thể hợp tác với Trung Quốc hướng tới mục tiêu chung này. Ngoài ra, ông Trương Nghiệp Toại nêu rõ hai bên cần cùng nhau thực hiện những đồng thuận mà lãnh đạo hai nước đã đạt được, theo đuổi nguyên tắc xây dựng quan hệ song phương trên cơ sở phối hợp, hợp tác và ổn định, tăng cường tin cậy lẫn nhau, mở rộng hợp tác và xử lý đúng đắn các khác biệt đưa mối quan hệ song phương đi đúng hướng cũng như hướng về phía trước.